O działaniach Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Łomży

Publikujemy rozmowęz Panem Pawłem Backielem (koordynator OWES- u) o działaniach Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Łomży

Publikujemy rozmowęz Panem Pawłem Backielem (koordynator OWES- u) o działaniach Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Łomży

1) Na początek proszę przybliżyć działalność Stowarzyszenia EUROPARTNER w Łomży. Kto jest odbiorcą działań Owes-u?

Na wstępie podkreślę, że Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej w Łomży to inicjatywa Stowarzyszenia EUROPARTNER oraz Powiatów ZAMBROWSKIEGO i KOLNEŃSKIEGO. Stowarzyszenie EUROPARTNER ma długoletnie doświadczenie w realizacji projektów właśnie z zakresu ekonomii społecznej i jest liderem wśród Podmiotów Ekonomii Społecznej w województwie podlaskim. W naszym województwie w wyniku działalności Stowarzyszenia EUROPARTNER powstało wiele przedsiębiorstw społecznych, które stanowią skuteczny instrument reintegracji zawodowej i społecznej.
Wracając do pytania: działania Stowarzyszenia EUROPARTNER w Łomży są skierowane do osób korzystających z pomocy Ośrodków Pomocy Społecznej, do osób długotrwale bezrobotnych, które zostały zakwalifikowane do III profilu przez Powiatowy Urząd Pracy. Swoje działania kierujemy również do osób niepełnosprawnych w taki sposób, aby podnosić ich kompetencje na rynku pracy. Dodatkowo mogą zgłaszać się do nas osoby, które wychodzą z więzienia, a także osoby bezdomne (ustawa o zatrudnieniu socjalnym). To jest pierwszy obszar działania OWES-u. Drugi to rozwój przedsiębiorstw społecznych. Kierujemy działania do fundacji, stowarzyszeń i spółdzielni socjalnych. Osoby, które zgłaszają się do nas mogą zawiązać tzw. grupy inicjatywne celem pozyskania środków finansowych. Podkreślę, że udzielamy wsparcia finansowego w kwocie do 20 tys. zł dotacji na każdą uprawnioną osobę oraz wsparcie pomostowe w okresie pierwszych 12 m-cy funkcjonowania przedsiębiorstwa społecznego do wysokości 1000 zł w pierwszych 6 miesiącach funkcjonowania oraz do 900 zł w kolejnych 6 miesiącach działalności.
Trzecie działanie, które zaplanowaliśmy w ramach projektu to budowa nowych kompetencji dla organizacji pozarządowych. Naszym celem jest szkolenie organizacji z zakresu pozyskiwania środków finansowych oraz przedstawienie możliwości ekonomizowania np. stowarzyszeń i fundacji poprzez przyznanie im dotacje, które posiadamy w ramach OWES-u. Ponadto chcemy wyjść naprzeciw instytucjom samorządowym; proponujemy szkolenia np. z zakresu powołania spółdzielni socjalnych osób prawnych. W naszym województwie taka inicjatywa miałaby wymiar innowacyjny, dlatego zachęcamy władze miasta Łomży i gminy ościenne do pochylenia się nad tym zagadnieniem. Dodatkowo cały czas nie zapominamy o już istniejących spółdzielniach socjalnych; mamy przewidziane profesjonalne doradztwo, które cieszy się znacznym zainteresowaniem. Staramy się wsłuchiwać w potrzeby spółdzielni socjalnych, co przejawia się indywidualnym podejściem naszego zespołu. To wszystko ma prowadzić do rozwoju spółdzielni socjalnych, które funkcjonują w Łomży i okolicach. Na koniec chciałbym wspomnieć o działaniach animacji lokalnej w gminach i w szkołach ponadgimnazjalnych oraz o animacji kierowanej do liderów społecznych. Na ten aspekt działania OWES-u kładziemy nacisk, ponieważ uważamy, że zmiana społeczna zachodzi wtedy, gdy wyłoni się lider, który umie zdefiniować problem społeczny i umie pobudzić wspólnotę lokalną do działania. Zachęcam osoby, które mają cechy liderskie do udziału w naszym projekcie.

2) Proszę przedstawić różnicę pomiędzy OWES-em, który funkcjonował w latach 2013-2015 a obecnym.

Tak jak podkreśliłem, obecny projekt Stowarzyszenia EUROPARTNER kładzie szczególny nacisk na wieloaspektową pomoc dla ludzi wykluczonych społecznie poprzez szkolenia, dotacje na założenie przedsiębiorstw społecznych i szeroką animację. Jesteśmy otwarci na pomoc władzom gmin celem powołania pierwszej spółdzielni osób prawnych w województwie podlaskim; współpracujemy ściśle z ośrodkami pomocy społecznej i urzędem pracy; wydaje mi się zasadne myślenie na poziomie uzupełniania się w działaniu. Mam tutaj na myśli tzw. efekt synergii, czyli sytuację, w której efekt generowany poprzez współpracę instytucji jest większy niż suma efektów wygenerowanych przez jeden podmiot.
Mogę z całą mocą podkreślić, że nowym podejściem w funkcjonowaniu obecnego Owes-u w Łomży jest oparcie na ludziach stąd; stawiamy na liderów Ekonomii Społecznej; chcemy czerpać pełnymi garściami z umiejętności i wiedzy ludzi, takich jak pani Barbara Duda, Elżbieta Świtaj, Tomasz Wróblewski, Anna Komorowska oraz Tomasz Wiśniewski.
Ponadto Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadziło rozporządzenie na temat przedsiębiorstwa społecznego. Do tej pory mianem przedsiębiorstwa społecznego określano spółdzielnie socjalne. W naszym Owes-ie o dotacje mogą ubiegać się fundacje i stowarzyszenia z działalnością gospodarczą.

3) Do tej siłą napędową projektów z zakresu ekonomii społecznej były spółdzielnie socjalne a obecnie podkreśla Pan role innych podmiotów ekonomii społecznej np. fundacji i stowarzyszeń.

Zgadza się. Wytyczne Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej umożliwiają udzielanie wsparcia na przekształcanie podmiotów ekonomii społecznej (fundacji i stowarzyszeń) w przedsiębiorstwa społeczne. Przekształcanie nie oznacza zmiany formy prawnej, ale nabycie określonych cech przedsiębiorstwa społecznego wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego, dotyczących w szczególności zatrudnienia, zasad dystrybucji zysku i zasad zarządzania.

4) W takim razie proszę przybliżyć cechy przedsiębiorstwa społecznego.

Po pierwsze: podmiot musi być wyodrębniony pod względem organizacyjnym i rachunkowym; druga cecha to zatrudnienie minimum 3 osób, przy czym trzeba pamiętać, że co najmniej 50% to osoby bezrobotne lub osoby niepełnosprawne albo osoby wymienione w ustawie o zatrudnieniu socjalnym. W wytycznych ministerstwa znalazła się również ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych.

5) Wróćmy jeszcze na moment do spółdzielni socjalnych, bo Sejm 27 listopada b.r. przegłosował zmiany dla tych podmiotów. Proszę o krótką charakterystykę.

Mój pogląd jest powszechnie znany: zmiany były koniecznością, aby spółdzielnie socjalne mogły jeszcze sprawniej funkcjonować. Podam przykład tzw. konsorcjum spółdzielczego. Przyjęta przez sejm zmiana umożliwia tworzenie konsorcjum spółdzielczego w formie umowy. Regulacja pozwoli spółdzielniom wspólnie organizować sieć produkcji, handlu i usług, promować działania spółdzielcze oraz wspólnie występować w zamówieniach publicznych. Często spółdzielnia socjalna nie mogła stanąć do zamówienia publicznego ze względu np. na moce przerobowe; teraz pojawiła się taka możliwość, co może mieć przełożenie na liczbę wygranych zamówień przez podmioty ekonomii społecznej. Ponadto moją uwagę zwrócił zapis odnoszący się do liczby założycieli spółdzielni. Obecnie, aby powołać spółdzielnie potrzebne jest 5 osób, po zmianach liczba zmniejszy się do 3 osób, przy czym obowiązkiem pozostaje dokooptowanie dwóch członków w ciągu 12 miesięcy.
Moją uwagę zwrócił również zapis o powołaniu nowego typu spółdzielni socjalnej a mianowicie spółdzielni usługowej, a także możliwość refundacji składek na ubezpieczenia społeczne oraz części kosztów pracodawcy opłacanych za pracowników spółdzielni socjalnej niebędących jej członkami.

6) Według Pana, która zmian będzie najbardziej widoczna albo inaczej, w Łomży funkcjonuje spora liczba spółdzielni socjalnej, jakie to będzie miało na przełożenie na codzienność takiego podmiotu.

Dziś jest mi ciężko odpowiedzieć jednoznacznie, często życie pisze swoje scenariusze. Wydaje się nam, że takie rozwiązanie będzie trafne a potem życie weryfikuje zapisy ustawy. Na pewno będę z uwagą przyglądał się czy w Łomży powstanie konsorcjum spółdzielcze, co byłoby wydarzeniem innowacyjnym w skali całego kraju. Z naszej strony będziemy jako Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej zachęcać spółdzielnie socjalne do takich rozwiązań.
Przede wszystkim mam nadzieje, że zmiany spowodują sprawniejsze działanie, a tym sam przyczynią się do rozwoju gospodarczego podmiotów, bo nie możemy zapominać, że spółdzielnia socjalna to podmiot gospodarczy, który musi wypracować środki finansowe na pensję dla swoich członków.

7) Na koniec: o Łomży mówi się „Zagłębie spółdzielczości socjalnej”. Czy może Pan zapewnić, że tak dalej będzie?

Zgadzam się z tym stwierdzeniem. Na pewno nie można zapomnieć, kto jest ojcem tego sukcesu. Na te tereny idee spółdzielczości socjalnej zwiózł obecny wójt Piątnicy Pan Krzysztof Kozicki. Z mojej strony chciałbym podkreślić, że forma prawna spółdzielni socjalnej w obecnym Owes-ie cieszy się dużym zainteresowaniem, każdego dnia odpowiadamy na liczne pytania: jak założyć spółdzielnie socjalną; jak aplikować o środki finansowe; czy pomagamy prawnie. Wydaje mi się, że termin „zagłębie spółdzielczości” w najbliższych latach nadal będzie aktualny; dołożymy wszelkich starań, aby tak było.

Źródło: www.xlomza.pl